VAKIFLAR İDARESİNİN MÜLKİYET HAKLARI
Vakıflar İdaresinin Kapalı Maraş bölgesindeki mülkiyet hakları Kıbrıs Yasaları tarafından tanınmış, aşağıdaki Vakıflardan kaynaklanmaktadır.
- 27/7/1748 ; 22/12/1748 ; 10/11/1749 ; 6/6/1750 tarihlerinde tescil edilmiş Abdullah Paşa Vakfiyeleri
- 10/5/1579 tarihinde tescil edilmiş Lala Mustafa Paşa Vakfiyesi
- 7/4/1818 ve 14/2/1821 tarihlerinde tescil edilmiş Bilal Ağa Vakfiyeleri
- 20.yüzyılın başlarında Sömürge İdaresi Tapu Dairesi tarafından isdar edilmiş 3,121 adet tapu kaydı.
KAPALI MARAŞTAKİ MÜLKİYET HAKLARI
Kapalı Maraş’taki mülkiyet hakları ve işgalciler yasalar ve tapu kayıtları temelinde belirlenmekte, mahkeme kararları ile teyit edilmektedir.
KAPALI MARAŞ’TAKİ TAŞINMAZ MAL ENVANTERİ
Kıbrıs Vakıflar İdaresi tarafından 1997 yılında gerçekleştirilen arşiv çalışmaları kapsamında, Mağusa Tapu Dairesi ile Vakıflar Arşivinde bulunan tapu kayıtları ve vakfiyeler temelinde gerçekleştirilen emlak envanter tespitleri sonucunda, 1913 yılı itibarı ile 3,121 adet; 1974 tarihi itibarı ile zaman içerisinde bölünmeler yoluyla 6,224 sayısına ulaşan tapu kaydı ile 4,638 dönüm 300a2 alana sahip Kapalı Maraş bölgesinin tümüyle Abdullah Paşa Vakfı’na, Lala Mustafa Paşa Vakfı’na ve Bilal Ağa Vakfı’na ait olduğu belgelenmiştir. Söz konusu tapu kayıtları ile, 1913-1974 döneminde yıllar itibarıyla Kapalı Maraş işgalcilerinin isim bazında münferit tespitleri de yapılmıştır.
KAPALI MARAŞTAKİ MÜLKİYETİN MAHKEME KARARI İLE TEYİT EDİLMESİ
Kapalı Maraş’taki mülkiyetin hukuk zemininde tespiti için Kıbrıs Vakıflar İdaresi tarafından 2000 yılında Mağusa Kaza Mahkemesinde iki dava açılmıştır. Birinci dava Kapalı Maraş’taki taşınmaz malların yaklaşık % 30’unun sahibi olan Lala Mustafa Paşa Vakfı ile ilgili olup, Mağusa Kaza Mahkemesi 28 Ocak 2002 tarihinde söz konusu mülkiyetin Lala Mustafa Paşa Vakfına ait olduğu yönünde karar almıştır. Ayni şekilde ikinci davada, Mağusa Kaza Mahkemesi 27 Aralık 2005 tarihinde Kapalı Maraş’ın %70’nin sahibi olan Abdullah Paşa Vakfının mülkiyet hakkını karara bağlamıştır. Söz konusu iki dava Kapalı Maraş’ın tümüyle Kıbrıs Vakıflar İdaresine ait olduğunu hukuk temelinde belgelemektedir.
KAPALI MARŞTA İŞGAL EDİLMİŞ VAKIFLAR
- 20. yüzyılın başlarında, Kapalı Maraş bölgesindeki 4,638 dönüm 300 a2 tutarındaki Vakıf emlakın %99.99’u gaspe dilmiş, Vakıflar İdaresinin elinde sadece 1 dönüm 2 evlek 452 a2 tutarında emlak kalmıştır.
- 1974 yılı itibarı Kapalı Maraş’ın %77’si Kıbrıslı Rumlara ait gerçek ve tüzel kişiler; % 21’i Merkezi Hükümet, Belediye ve Kamu kuruluşları; % 1.95’i İngiliz Savunma Bakanlığı; % 0.04 yabancı şahıslar; % 0.01’i ise Kıbrıslı Türkler tarafından gasp edilmiştir. Kapalı Maraş işgalcilerinin dağılımı aşağıdaki tabloda tanımlanmaktadır.